Για δυο τραγούδια των CLASH

Χωρίς λόγο απλά γιατί μου αρέσουν.

 



Το 1977 ένα τραγούδι που διαρκούσε περίπου ενάμιση λεπτό ταρακούνησε μουσικά όλη την Ευρώπη. Το White Riot των CLASH ξεκινούσε με ήχους από σειρήνες της αστυνομίας και σειρά έπαιρνε η αργκό Βρετανική προφορά του Τζο Στράμερ που έλεγε τα παρακάτω(η μετάφραση είναι λίγο ελεύθερη):

Λευκή εξέγερση, θέλω μια εξέγερση/ Λευκή εξέγερση, μια δικιά μου εξέγερση (…)/ Οι μαύροι έχουν πολλά προβλήματα/ Αλλά δεν τους εμποδίζει αυτό να πετούν και κάνα τούβλο/ Οι λευκοί πάνε σχολείο/ Όπου τους μαθαίνουν να γίνονται χοντροί (…)/ Όλη η εξουσία είναι στα χέρια/ ανθρώπων αρκετά πλούσιων για να την αγοράζουν/ Ενώ εμείς περπατάμε στον δρόμο/ Τόσο δειλοί, που ούτε καν δοκιμάζουμε να την αποκτήσουμε (…)/ Παίρνεις τον έλεγχο;/ Ή παίρνεις εντολές;/ Πηγαίνεις πίσω/ Ή πηγαίνεις μπροστά;



Αφορμή για τους παραπάνω στίχους η βίαιη καταστολή μαύρων νεαρών πριν λίγους μήνες σε ένα φεστιβάλ στο Νότινγκ Χίλ. Και έτσι ξεκίνησε το συγκρότημα που έδωσε πνοή στο πρώτο κύμα της Βρετανικής Πανκ μουσικής και την εξέλιξε με ένα σορό πειραματισμούς όπως ska reggae, dub funk, rockabilly, rap κ.α. Δύο χρόνια αργότερα η Αγγλία μπαίνει στη δίνη του Θατσερισμού και οι Clash βγάζουν ένα από τα καλύτερα τραγούδια τους και ένα από τα πιο πολυδιασκεβασμένα κομμάτια στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής , το Guns of Brixton. Σχεδόν προφητικά θα γράψουν τους παρακάτω στίχους (ξανά η μετάφραση είναι λίγο ελεύθερη):

Όταν θα σπάσουν με κλωτσιές την πόρτα σου / Πώς θα το αντιμετωπίσεις; / Με τα χέρια σου ψηλά / Ή στην σκανδάλη του όπλου σου; / Όταν ο νόμος εισβάλλει / Πώς προτιμάς να φύγεις; / Πυροβολημένος στο πεζοδρόμιο / Ή περιμένοντας την εκτέλεση σου; / Μπορείτε να μας τσακίσετε / Μπορείτε να μας χτυπήσετε / Αλλά θα έχετε να λογοδοτήσετε / Ω, στα όπλα του Μπρίξτον / Είναι καλό να αισθάνεσαι ματσωμένος / Και σου αρέσει ο τρόπος ζωής σου / Αλλά σίγουρα θα έρθει και εσένα η ώρα σου / Όπως στον παράδεισο έτσι και στην κόλαση / Βλέπεις αισθάνεται σαν τον Ιβάν / Γεννήθηκε κάτω από τον ήλιο του Μπρίξτον / Για το μόνο που προσπαθεί είναι να επιβιώσει / Στο τέλος πάντα γίνονται πιο σκληροί / Το ξέρεις ότι αυτό σημαίνει κανένα έλεος / Τον έπιασαν με ένα όπλο / Δεν χρειάζεται η κλούβα/ Αποχαιρέτησε τον ήλιο του Μπρίξτον / Μπορείτε να μας τσακίσετε / Μπορείτε να μας χτυπήσετε / Ναι, ακόμα και να μας πυροβολήσετε / Αλλά ω...τα όπλα του Μπρίξτον...

Προφητικά γιατί δυο χρόνια μετά η Θάτσερ επιβάλλει δυναμικά μια σκληρή οικονομική πολιτική και αντίστοιχη πολιτική καταστολής. Το Μπρίξτον ήταν ένα υποβαθμισμένο προάστιο του Λονδίνου, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’60, τόπος διαμονής μεταναστών και άτυπο γκέτο στις παρυφές της αγγλικής πρωτεύουσας. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 νεοφερμένοι μετανάστες αλλά και κάποια από τα μέλη της δεύτερης γενεάς των τελευταίων βρέθηκαν να πλήττονται από φτώχεια, υψηλή ανεργία, κρούσματα βίας και αύξηση της «χαμηλής έντασης» εγκληματικότητας (κλοπές, διαρρήξεις και πιο σπάνια ληστείες).


Η Θάτσερ αντέδρασε με αύξηση της επιτήρησης και της καταστολής στην περιοχή. Αυτό φόρτισε και άλλο το ήδη τεταμένο κλίμα στην περιοχή κάνοντας το Μπρίξτον να μοιάζει με καζάνι έτοιμο να εκραγεί... Μια εβδομάδα πριν ξεσπάσουν οι πρώτες συγκρούσεις η αγγλική αστυνομία είχε αναπτυχθεί στην περιοχή και έκανε καθημερινούς ελέγχους και συλλήψεις με σκοπό δήθεν την καταπολέμηση της εγκληματικότητας.

Η αφορμή δόθηκε όταν το πλήρωμα ενός περιπολικού είδε στον δρόμο ένα νεαρό μαύρο μαχαιρωμένο πολύ άσχημα και προσπάθησε να τον συλλάβει. Δεν χρειαζόταν τίποτα περισσότερο. Επί δύο ημέρες, στις 10 και 11 Απριλίου, όλη σχεδόν η νεολαία της περιοχής κατέκλυσε τους δρόμους δίνοντας συνεχείς μάχες με την αστυνομία. Το κύριο αίτημα τους ήταν να περιοριστεί η αστυνομική παρουσία στο Μπρίξτον.

Ο στίχος: Στο τέλος πάντα γίνονται πιο σκληροί (At the end of the harder they come) αναφέρεται στην ομώνυμη τζαμαϊκανή γκανγκστερική ταινία, φόρος τιμής στον τζαμαϊκανό μουσικό της reggae Jimmy Cliff, o οποίος και πρωταγωνιστεί στο ρόλο του Ivanhoe Martin (χαρακτήρας εμπνευσμένος από τον ομώνυμο τζαμαϊκανό παράνομο, ο οποίος και σκοτώθηκε σε ανταλλαγή πυροβολισμών με τη τζαμαϊκανή αστυνομία). Επί της ουσίας είναι παράφραση του γνωστού ""the bigger they come, the harder they fall" και χρησιμοποιήθηκε από τον Cliff και ως τίτλος σε ένα από τα τραγούδια του soundtrack.

Οι αντιρατσιστές –αντιφασίστες Clash(ο Στράμερ δήλωνε Κομουνιστής) ηπήρξαν πρωτοπόροι στην υπεράσπιση αριστερών ιδεών μέσω της πανκ. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός, ότι έγιναν γνωστοί ως “The Only Band That Matters” (το μόνο συγκρότημα που αξίζει), αν και το Clash (Σύγκρουση) ακούγεται πιο ωραίο στα αυτιά μου.