Αφιέρωμα στους μεταλλωρύχους της Χαλκιδικής

Οι μεταλλωρύχοι θυμούνται...- Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα ;

Από το blog  Χρυσές αυτ-απάτες

΄΄....Ο κόσμος κλείνει τον κεντρικό δρόμο που συνδέει τα Μαντεμοχώρια με τη Θεσσαλονίκη και καθηλώνει τις κλούβες της αστυνομίας στο Παλαιοχώρι. Οι συγκρούσεις που ξεσπούν είναι ιδιαίτερα σκληρές, ενώ στο μεταξύ καταφθάνουν νέες αστυνομικές δυνάμεις για να διαλύσουν το εξαγριωμένο πλήθος. Περίπου τριάντα μεταλλωρύχοι και κάτοικοι της περιοχής, ανάμεσά τους γέροι και γυναίκες, συλλαμβάνονται. Ο αριθμός των τραυματιών είναι ανυπολόγιστος. Ανάμεσα στους τραυματίες είναι και πολλοί αστυνομικοί. Όλη τη νύχτα, η αστυνομία εισβάλλει σε σπίτια απεργών, ενώ πολλοί από αυτούς καταφεύγουν στα γύρω βουνά για να αποφύγουν τη σύλληψη. Τα Μαντεμοχώρια κι ολόκληρη η περιοχή από την Αρναία μέχρι την Ολυμπιάδα και την Ιερισσό τίθενται υπό καθεστώς στρατιωτικού νόμου. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις (που αριθμούν περί τους 800 άνδρες) στρατοπεδεύουν στην περιοχή, αύρες διατρέχουν τα χωριά...΄΄

Το παραπάνω απόσπασμα από το βιβλίο της Αθηνάς Σταυροπούλου σχετικά με την μεγάλη απεργία στα μεταλλεία, περιγράφει γεγονότα που συνέβησαν στα μέρη μας το ΄΄μακρυνό΄΄1977; Ανατριχιαστικά επίκαιρο...

Στα πλαίσια του 14ου camping αγωνιστικών κινήσεων και μαθητικής αντίστασης,  την Τετάρτη 31 Ιουλίου 2013,  στο χώρο του camping στην Κομίτσα , διοργανώθηκε συζήτηση με θέμα : ΄΄Η ιστορία του κινήματος των μεταλλωρύχων της Χαλκιδικής, η μεγάλη απεργία του '77΄΄.
Τον λόγο πήραν -κατά σειρά- οι :
ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ Χριστόφορος: πρόεδρος του σωματείου μεταλλωρύχων Ορμύλιας και πρώην πρόεδρος της κοινότητας Ορμύλιας
ΚΟΡΔΑΛΗΣ Γιώργος: μέλος του Δ.Σ. του σωματείου των μεταλλωρύχων την περίοδο της μεγάλης απεργίας του ''77 και πρώην πρόεδρος της κοινότητας Μεγάλης Παναγίας.
ΠΑΥΛΙΔΗΣ Δημήτρης,  συγγραφέας και αρθρογράφος στην ΄΄προλεταριακή σημαία΄΄ , εφημερίδα του ΚΚΕ(μ-λ).

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εξιστόρηση από τους μεταλλωρύχους των μεθόδων καταστολής - αρκετές φορές βίαιες-  που χρησιμοποιούσαν οι μεταλλευτικές  εταιρείες με την ΄΄ανοχή΄΄, αν όχι σύμπραξη των κρατικών μηχανισμών  καθώς και τον ρόλο που ΄΄ανέθεταν΄΄ (οι εταιρείες) σε κάποιους από τους ΄΄εργαζόμενους΄΄. Είναι ένα  από τα ΄΄σκοτεινά΄΄ κομμάτια της ΄΄μεταλλευτικής κληρονομιάς΄΄ . Μιας ΄΄κληρονομιάς΄΄ που στην περίπτωση της βαριάς και ρυπογόνας μεταλλευτικής βιομηχανίας, το τίμημα το πληρώνουν -με τον ένα ή άλλον τρόπο- σχεδόν πάντα, πρώτοι οι ίδιοι οι μεταλλωρύχοι.
Ιδιαίτερα όταν κάποιοι  βάλθηκαν στις μέρες μας να το ΄΄παίξουν΄΄ μικροί θεοί ΄΄στέλνοντας΄΄ τους εργαζόμενους να δουλέψουν σε έργα φαραωνικών διαστάσεων σε σύγκριση με τα υπάρχοντα, σχεδιάζοντας το άνοιγμα στοών  ακριβώς πάνω ή σχεδόν δίπλα στην καλύτερη περίπτωση, σε ένα από τα μεγαλύτερα ενεργά σεισμικά ρήγματα στη Βόρεια Ελλάδα, αγνοώντας τόσο την σχετικά πρόσφατη σεισμική ιστορία όσο και τις προειδοποιήσεις αρκετών επιστημόνων.

Το σύνθημα που δονούσε το ΄΄μακρυνό 1977΄΄ τους δρόμους της Θεσσαλονίκης και του Πολυγύρου όπου διεξαγάγονταν οι δίκες κατά των εργαζομένων στα μεταλλεία , παραμένει επίκαιρο όσο ποτέ και εμπνέει στους σημερινούς αγώνες κατά της καταστροφικής Καναδικής εταιρείας χρυσού και των ντόπιων υποτακτικών.

΄΄ΠΕΙΝΑΜΕ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΠΡΟΣΚΥΝΑΜΕ΄΄

έλεγαν τότε οι μεταλλωρύχοι στην εταιρεία των μεταλλείων αλλά και στην κυβέρνηση που την υποστήριζε.

Δεκάδες μεταλλωρύχοι  ΄΄σέρνονταν΄΄ για μήνες στα δικαστήρια αντιμέτωποι με βαριές κατηγορίες.

΄΄εξύβριση κατά συρροή΄΄, ΄΄άσκηση παρανόμου βίας΄΄, ΄΄παράνομη κατακράτηση΄΄,΄΄φθορά ξένης ιδιοκτησίας΄΄΄, ΄΄σωματικές κακώσεις σε βάρος αστυνομικών΄΄   είναι μόνο λίγες από αυτές.

Ας απαντήσουν ο σημερινός δήμαρχος και η εταιρεία , τι ήταν οι αγωνιστές μεταλλωρύχοι; ΄΄Τρομοκράτες΄΄ , ΄΄τραμπούκοι΄΄, ΄΄αναρχικοί΄΄, ΄΄Ιερισσιώτες΄΄, τι;

To 1977 είχαμε ΄΄κοινοβουλευτική δημοκρατία΄΄... όπως σήμερα...και τότε τον ΄΄νόμο και την τάξη΄΄ επικαλούνταν η εταιρεία και οι υπάλληλοί της για να στέλνουν σε δίκες τους αγωνιστές μεταλλωρύχους και τους υποστηρικτές τους.

Σε κάθε περίπτωση είναι πολύ σημαντικό να ακούς μεταλλωρύχους που δούλεψαν σκληρά εκείνα τα πέτρινα χρόνια και όρθωσαν το ανάστημά τους στην εταιρεία, να λένε ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΞΟΡΥΞΗ ΧΡΥΣΟΥ ενώνοντας την φωνή τους με τη φωνή των υπόλοιπων κατοίκων της Χαλκιδικής και ολόκληρης  της Βόρειας Ελλάδας.
Ακολουθεί ένα μικρό flash-back από εκείνη την εποχή. - Τα αποσπάσματα του τύπου είναι από την εφημερίδα ΄΄Μακεδονία΄΄ - Η φωτογραφία είναι από την εφημερίδα Μαχητής  
- Το ενδιαφέρον απόσπασμα στο τέλος είναι από το ΄΄βιβλιαράκι΄΄ (32 σελ.) με τίτλο :΄΄Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΟΥ 1977 ΣΤΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΝΤΕΜ ΛΑΚΚΟ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ΄΄
της Αθηνάς Σταυροπούλου , όπως το βρήκαμε στον ιστότοπο του εκδοτικού οίκου ΄΄Εναλλακτικές εκδόσεις, Νότιος άνεμος΄΄

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΟΥ 1977
ΣΤΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΝΤΕΜ ΛΑΚΚΟ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑΣ(...)
Σε όλη τη διάρκεια της νύχτας, η γύρω περιοχή μετατρέπεται σε πεδίο μάχης. Απεργοί και κάτοικοι των Μαντεμοχωρίων συγκρούονται επανειλημμένα με εκατοντάδες κρανοφόρους και ροπαλοφόρους των ειδικών αστυνομικών δυνάμεων που έχουν κυκλώσει το μεταλλείο της Ολυμπιάδας. Την επόμενη μέρα καταφθάνει επιτόπου ο νομάρχης Χαλκιδικής προκειμένου να εκτονώσει την κατάσταση που έχει πάρει πλέον ανεξέλεγκτες διαστάσεις, καθώς ο κόσμος παραμένει μέχρι το πρωί συγκεντρωμένος γύρω από την περιοχή των μεταλλείων. Ο νομάρχης πείθει τους έγκλειστους μεταλλωρύχους να εγκαταλείψουν τη στοά, αφού τους εγγυάται ότι η αστυνομία δεν πρόκειται να τους επιτεθεί. Κατά τη διάρκεια της επιστροφής τους στα χωριά με λεωφορεία της εταιρείας και με συνοδεία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων, ξεσπούν νέα επεισόδια. Ο κόσμος κλείνει τον κεντρικό δρόμο που συνδέει τα Μαντεμοχώρια με τη Θεσσαλονίκη και καθηλώνει τις κλούβες της αστυνομίας στο Παλαιοχώρι. Οι συγκρούσεις που ξεσπούν είναι ιδιαίτερα σκληρές, ενώ στο μεταξύ καταφθάνουν νέες αστυνομικές δυνάμεις για να διαλύσουν το εξαγριωμένο πλήθος. Περίπου τριάντα μεταλλωρύχοι και κάτοικοι της περιοχής, ανάμεσά τους γέροι και γυναίκες, συλλαμβάνονται. Ο αριθμός των τραυματιών είναι ανυπολόγιστος. Ανάμεσα στους τραυματίες είναι και πολλοί αστυνομικοί. Όλη τη νύχτα, η αστυνομία εισβάλλει σε σπίτια απεργών, ενώ πολλοί από αυτούς καταφεύγουν στα γύρω βουνά για να αποφύγουν τη σύλληψη. Τα Μαντεμοχώρια κι ολόκληρη η περιοχή από την Αρναία μέχρι την Ολυμπιάδα και την Ιερισσό τίθενται υπό καθεστώς στρατιωτικού νόμου. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις (που αριθμούν περί τους 800 άνδρες) στρατοπεδεύουν στην περιοχή, αύρες διατρέχουν τα χωριά των μεταλλωρύχων, στρατιωτικές μονάδες ΛΟΚ και ΤΕΑ κάνουν “ασκήσεις” μέσα στα χωριά, ενώ με διάταγμα της χωροφυλακής απαγορεύεται επί μια εβδομάδα οποιαδήποτε δημόσια συνάθροιση "προς αποφυγήν δημιουργίας σοβαρών κινδύνων για τη δημόσια ασφάλεια και διαταραχής της οικονομικής ζωής στην περιοχή". Ο Μποδοσάκης ανακοινώνει στον τύπο ότι τα μεταλλεία θα επαναλειτουργήσουν κανονικά και καλεί τους εργάτες να επιστρέψουν στη δουλειά. Παρόλο το καθεστώς τρόμου που επικρατεί, τα σχέδιά του πέφτουν στο κενό. (...)