Διαλεκτική

Πολλοί αναφέρονται σε αυτή, αλλά αυτοί που πραγματικά την εφαρμόζουν, δε χρειάζεται να την αναφέρουν.

Διαλεκτική δε σημαίνει αλάθητο, σημαίνει να ορίζεις την πηγή των λαθών σου -γιατί κανείς δεν καταλαβαίνει το λάθος του τη στιγμή του κάνει, είτε προσπαθεί να σκεφτεί διαλεκτικά είτε όχι. Αλλά οφείλει να βρίσκει και να εξηγεί τα λάθη του.

Ο διαλεκτικός υλιστής δεν τα έχει όλα λυμένα. Διαλεκτική είναι ο τρόπος σκέψης εκείνου, που προσπαθεί να καταλάβει, στα πλαίσια του δυνατού, πόσα ζητήματα έχει λυμένα, και πόσα όχι. Και πόσο λυμένα τα έχει, σε ποιο βαθμό, αλλά και η άγνοια του, πόσο μεγάλη είναι.

Δεν υπάρχει απλά "σωστό" και "λάθος", "αλήθεια" και "ψέμα", για τον διαλεκτικό υλιστή. Υπάρχει λάθος και σωστό σε σχέση με τα δεδομένα που έδωσε στον καθένα η πραγματικότητα, για να αποφασίσει.

Δεν υπάρχει "άσπρο και μαύρο", στη διαλεκτική -υπάρχουν, όμως, πολύ έντονες αποχρώσεις τους. Δεν υπάρχει βεβαιότητα, δεν υπάρχουν αιώνιες μορφές, δεν υπάρχουν δόγματα. Αν κάποιος θέλει να σκέφτεται με βάση τη διαλεκτική, θα πρέπει να είναι αποφασισμένος να πυρπολήσει τα βάθρα της σκέψης του, να σκίσει τα χαρτιά του, να πετάξει στον κάλαθο των αχρήστων το σύνθημα που μόλις προχθές λάνσαρε, γιατί είναι σήμερα άχρηστο, κι ας ήτανε τότε σωστό. Και αν σκεφτείς αλαζονικά ότι κατέχεις την απόλυτη αλήθεια, η ίδια η αλήθεια θα σου στραπατσάρει τη μούρη.

Δεν υπάρχει "ουδέτερη πραγματικότητα", δεν υπάρχει "καταφύγιο του εγώ" για τη διαλεκτική. Η διαλεκτική έρχεται να σε βρει και στις πιο απομακρυσμένες σπηλιές του "εγώ" σου, να σύρει έξω στην "πραγματικότητα" και να αναγκάσει να πάρεις αποφάσεις. 

Η διαλεκτική δεν είναι καταφύγιο για τους αναποφάσιστους, δεν είναι τρόπος σκέψης για τους δειλούς. Ο διαλεκτικός υλιστής δεν προσδιορίζει τις αντιθέσεις των φαινομένων, για να κρυφτεί πίσω από αυτές και να μιλάει γενικόλογα. Για τη διαλεκτική η αλήθεια είναι μία, το σωστό είναι ένα, με βάση τα δεδομένα που έχεις την κάθε στιγμή. Και όχι μόνο πρέπει να αποφασίσεις πιο είναι. αλλά να παλέψεις γι' αυτό.

Η διαλεκτική δεν είναι μάσκα για τους καιροσκόπους, δεν δικαιολογία για να αλλάζεις την άποψη με τη φορά του ανέμου. Γιατί μπορεί το σκληρό δέντρο να σπάζει και το ευλύγιστο να νικάει το ρεύμα του ποταμού. Αλλά ποτέ δέντρο με ρηχές ρίζες δε σώθηκε από την πλημμύρα. 

Αυτός που έχει πίστη στη διαλεκτική, έχει πίστη στην άποψη του, την στηρίζει μέχρι τέλους, γιατί αλλιώς η άποψη αυτή θα πάψει να υπάρχει. Ο διαλεκτικός υλιστής χρησιμοποιεί την αυτοκριτική για να βελτιώσει την άποψη του, πιθανόν για να την αλλάξει, αλλά ποτέ για να μην έχει άποψη.

Η διαλεκτική είναι μια όμορφη που πολλοί προσπάθησαν να την κατακτήσουν -όμως αυτή τους γυρνούσε την πλάτη και πλάγιαζε με αυτούς που τολμούσαν να τη χρησιμοποιήσουν.